Gen Z Kể Chuyện: Chuyện Một Mình Ở Xứ Đơn Độc
BÀI DỰ THI 200: CHUYỆN MỘT MÌNH Ở XỨ ĐƠN ĐỘC
Họ và tên: Hương Kỷ
/… một chú cá voi sau khi rời bỏ sinh mạng giữa chốn đại dương, xác của nó sẽ chìm dần vào đáy biển, tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh kéo dài mấy chục năm, thậm chí mấy trăm năm nhằm duy trì sự tồn tại cho hơn hàng trăm loại sinh vật không xương sống. Nó trở thành một ốc đảo ấm áp nhưng đầy cô độc sâu dưới đáy biển, đây là sự dịu dàng cuối cùng mà nó lưu lại cho đại dương mênh mông.../
---
Sống lấy chính mình làm tôn chỉ. Phát súng huy hoàng hay bản án tử cho những kẻ đơn côi?
Đứng giữa bầy thiên nga đen, chú thiên nga trắng trở thành kì lạ. Ốc sên di chuyển chậm và hầu như là "độc hành" trên quãng đường chúng đi. Cứ thế, con người mắc một "căn bệnh" mãn tính và trầm kha: sợ khác biệt. Khác biệt thường gắn với cô đơn mà "cô đơn hoặc cố gắng kêu gọi sự kết nối mà chưa bao giờ được hồi đáp là một trong những nỗi sợ lớn nhất của loài người"(Josh Zeman). GenZ - thế hệ giao thoa của công nghệ và những quan điểm mới mẻ, sự khác biệt càng thêm nóng bỏng, cọ xát với định kiến xã hội tạo ra những tia lửa dữ dội. Vậy GenZ đang đối mặt với khủng hoảng bản sắc hay đây là thời cơ để nổi dậy một cuộc cách mạng?
Năng động, những mạch máu nhạy cảm trước làn sóng biến chuyển hội nhập của thời đại - GenZ nhân tố xuất hiện trong "hình dáng" mới lạ vô tình trở nên ""lồi lõm"" trong mắt những gen khác - những người vốn đã quen những tiêu chuẩn và giá trị truyền thống. Bước ra đường, người ta dễ dàng phán xét nhau chỉ vì một lời nói, ngữ cảnh, một hình xăm trên cánh tay, một chiếc phụ kiện khuyên tai hay khuyên mũi. Những màu tóc nổi bật được xem là quái gở. Những phong cách ăn mặc trendy được xem là dị hợm. GenZ trở thành ngọn đuốc tiên phong giữa mắt bão dữ dội bởi những lời chỉ trích, ánh mắt e ngại, kì thị từ những người xung quanh. Và rồi định kiến khiến những cá thể trẻ chạy trốn mặt trời nương náu nơi bóng râm. Ở đó, ta thấy an toàn vì mình được che chắn, không bị phán xét. Nhưng bóng râm ấy lại trở thành nơi trú ngụ cho những trái tim thương tổn, những vết hở không khép mình, là nơi sản xuất những chiếc mặt nạ được thiết kế tô vẽ tỉ mỉ đeo lên làm hài lòng xã hội và là bia mộ cho những bản sắc độc đáo bị bắn hạ khi chỉ vừa "thai nghén".
Khoa học công nghệ lên ngôi, bản sắc của GenZ còn trở thành "con mồi" của những "thợ săn ẩn danh" núp bóng sau chiếc avatar ảo trên mạng xã hội. Họ chỉ trích, phán xét, phê bình chỉ vì ta khác biệt, đi ngược với tiêu chuẩn họ mong đợi, đặt ra. "Con gái học nhiều thế làm gì, tốt nhất là lấy chồng sinh con", "Con trai mà ẻo lả thế chẳng mạnh mẽ gì cả". Những định kiến giới, quan điểm cổ hủ về màu da, phong cách, nghề nghiệp,... cứ thế áp đặt lên những người trẻ đang dồi dào sức lực, khát khao tìm cho mình một chân trời mới để thể hiện bản thân. Và rồi sau đó những kẻ công kích dễ dàng lãng quên, phủi sạch tội lỗi như thể họ chưa từng là một cơn lốc để tạo nên trận giông, là giọt nước góp nên những con sóng. Họ mặc kệ hậu quả, đống hoang tàn, đổ nát để lại sẽ bám lấy một ai đó và trở thành nỗi ám ảnh dai dẳng. Ngọn nguồn của tất cả phải chăng đều vì con người không dám sống là chính mình? Họ chọn đám đông, sức mạnh đa số để không lạc lõng. Họ hèn nhát không dám bộc lộ chủ kiến, bản sắc cá nhân. Hay thực chất họ là những chiếc bóng dễ dàng ngã quỵ khi đứng riêng lẻ cất lên tiếng nói? Chỉ trích màu sắc của người khác là cách họ tự an ủi, vỗ về cho những cái tôi của chính mình đã bị quật ngã mà bản thân không đủ sức bảo vệ? Suy cho cùng, người ta sợ hãi mình thành kẻ ngoài rìa mà giấu nhẹm đi bản sắc và đốt nó vụn vỡ thành một đống tàn tro.
Có những nỗi buồn bên ngoài khung cửa song có những nỗi cô đơn len lỏi bên trong ngôi nhà của chính mình. Không ít lần, GenZ mâu thuẫn với cha mẹ, bất đồng ý kiến trong quan điểm và những cách giải quyết. "Theo nghệ thuật ư? Nghề đó quá bấp bênh, nguy hiểm", "Con phải nghe theo ba mẹ, không được cãi lời", "Trẻ người non dạ không có kinh nghiệm sống"". Kết quả của sự ràng buộc ấy là những ước mơ bị khai tử khi mới nhen nhóm thành hình, những tâm sự không nghe ai lắng nghe, thấu hiểu. Trong căn phòng, ta ôm lấy một góc riêng quạnh quẽ, như gã khách trọ lầm lũi với suy tư. Có những GenZ đấu tranh để theo đuổi đam mê nhưng cũng có những người lựa chọn từ bỏ, vo tròn dũng khí ném vào một xó, tồn tại như một cỗ máy được lập trình, gượng gạo vì trách nhiệm, trưng bày những nụ cười méo mó.
Bi kịch vẫn tiếp tục khi có những nỗi cô đơn trong nội tại, trong hành trình GenZ tìm bản sắc của chính mình. GenZ như người bộ hành lạc giữa sa mạc mênh mông, trước những cột mốc quan trọng của cuộc đời: đại học, nghề nghiệp, thăng tiến, khẳng định cái tôi, ranh giới đam mê - hiện thực. Những kẻ giữ lấy bản sắc, "ngông cuồng" là sản phẩm độc nhất vô nhị trong băng chuyền công nghiệp của xã hội thường là những kẻ cô đơn, dẫu rất nhiều hay một thoáng ít ỏi. Nhưng đứng mãi dưới những "cơn mưa hoang" làm người ta mệt nhoài, ướt đẫm. Trong nỗi rối bời, GenZ loay hoay với chiếc vali chật chội, nhồi nhét những "hành lí" muộn phiền để rồi bản sắc bị "mắc kẹt" ở cửa kiểm soát và không thể cất cánh chuyến bay.
Nhưng bản sắc được công nhận khi nó là gam màu đẹp đẽ đại diện cho cá nhân. Lập dị, sống buông thả không thể là bản sắc trong từ điển của GenZ. Những định kiến đã chĩa mũi gươm buộc bản sắc phải quy hàng. Đánh mất bản sắc là lúc thần chết giơ lưỡi hái đoạt lấy niềm tin cuối cùng để ta sống một đời hoang phí. "Thời gian làm mòn mọi gót giày." (John Lennon). Lặng lẽ đâu đó những tâm hồn gò mình rồi dành cả phần đời còn lại để lưu luyến, tiếc rẻ vì sống đúng, sống thật là "đứa con ngoài giá thú" của chuẩn mực. Bi kịch của những tâm hồn cô đơn mãi là bài hát thê lương được cất lên vang dội nhưng đáp trả bằng sự im lặng tàn nhẫn. Cái giá của những kẻ khác biệt được thanh toán bằng sự cô độc. GenZ với trí tuệ, sức trẻ đang tạo một cuộc cách mạng bản sắc cho chính mình, cho những ánh mắt hoài nghi cần được thay lăng kính mới. GenZ có lẽ sẽ là tia hi vọng về sự cởi mở, những cái nhìn dịu dàng, bớt khắt khe hơn về bản sắc khác biệt.
Có câu chuyện về chú cá voi 52hz cô đơn nhất thế gian lang thang bơi lượn khắp đại dương, liên tục phát ra tín hiệu âm thanh tìm kiếm bạn đồng hành nhưng chưa từng được đáp lại. 52hz - một tần số đặc biệt khiến đồng loại không thể nhận ra chú cá voi. 52hz - một bản sắc, nét riêng nhưng cũng chính nó khiến chú cô đơn giữa biển cả rộng lớn. "Nhưng có ai biết rằng một chú cá voi sau khi rời bỏ sinh mạng giữa chốn đại dương, xác của nó sẽ chìm dần vào đáy biển, tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh kéo dài mấy chục năm, thậm chí mấy trăm năm nhằm duy trì sự tồn tại cho hơn hàng trăm loại sinh vật không xương sống. Nó trở thành một ốc đảo ấm áp nhưng đầy cô độc sâu dưới đáy biển, đây là sự dịu dàng cuối cùng mà nó lưu lại cho đại dương mênh mông.” (Thuật ngữ Whale Fall - Kình Lạc). Tự tin với bản sắc của mình, GenZ đã sống trọn vẹn, nhiệt thành và nỗi cô đơn cũng lưu lại như một tình khúc đẹp cho cuộc sống. Bởi lẽ:
"Còn lại gì sau những xác xơ
Khi những mộng mơ hóa kiếp đợi chờ…"
---
#bila #đọc_để_trưởng_thành
Đọc các bài dự thi tại: https://bila.vn/blogs/nguoi-truyen-cam-hung. Các bài viết ấn tượng sẽ được Bila đăng trên fanpage Bila - Đọc để trưởng thành vào 15h và 20h hằng ngày.