Làm Người Bình Thường Trong Thế Giới Phi Thường

Tôi là một nam sinh trung học bình thường. Mặc dù xung quanh tôi luôn là những người tài giỏi và bản thân tôi chưa bao giờ nghi ngờ tầm quan trọng của việc trở nên phi thường, nhưng lạ lùng là tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ đạt được tới trình độ phi thường của bọn họ. Bạn sẽ thấy lời phê học bạ của tôi thường là các kiểu câu như: "Một cậu bé lễ phép và ngoan ngoãn nhưng đáng lẽ sẽ có thể làm tốt hơn nếu có thêm một chút nỗ lực và cố gắng."

Nhưng tôi biết rằng tôi sẽ không bao giờ có thể cố gắng hơn để mà thoát khỏi cái mác "bình thường" cả. 

Dù sao thì, tôi đã chẳng bao giờ đạt đủ tiêu chuẩn để vào các trường đại học tốt nhất hay nhận được các suất học bổng. Cũng không một ai trong gia đình, kể cả tôi, kỳ vọng tôi có thể trở thành “ngôi sao” dù chỉ một lần trong đời.

Cuộc sống bộn bề vẫn cứ diễn ra khi tôi dấn thân vào hoàn tất bằng thạc sĩ kinh tế, và tất nhiên, cũng tại một trường đại học bình thường nào đấy ở Mumbai. Công việc đầu tiên của tôi rất bình thường: thu nhập trung bình, tiền đồ trung bình, mà thậm chí chúng còn được cho là dưới mức trung bình trong con mắt khắt khe của bố tôi.

Sống ở một thành phố nơi mọi thứ đều đắt đỏ như Mumbai, tôi cũng chẳng thể tiết kiệm được một khoảng khá hơn trung bình trong những năm đầu vào đời tuy rằng tôi đã cắt xén hầu hết mọi khoản chi tiêu.

Hơn 25 năm đã trôi qua kể từ khi tôi bắt đầu nhận thức được mình là một con người bình thường với một năng lực bình thường và hoài bão cũng vô cùng bình thường. Và bằng một cách nào đó, sống và chấp nhận một cuộc đời như thế, mặc kệ dòng người luôn kiếm tìm những điều vĩ đại khiến tôi cảm thấy hạnh phúc và tự thoả mãn với bản thân.

Ngay cả khi các đứa con của tôi hỏi: "Tên của bố sẽ là gì nếu bố là một siêu anh hùng ?", tôi đã chẳng thể nghĩ ra cái tên nào khác ngoài "Người bình thường".

Sống âm thầm và lặng lẽ, làm những điều mà tôi yêu thích, ở bên cạnh những người mà tôi yêu thương, tránh xa khỏi những xô bồ, bon chen của xã hội và mặc kệ chỗ đứng nào cho mình trong cái thước đo về sự vĩ đại,... đó là những điều đã giữ tâm hồn tôi an nhiên trong suốt bao năm qua.

Điều này thật sự đã giúp tôi trong công việc đầu tư của mình, khi mà tôi không đâm đầu chạy theo những lời suất lớn. Nó đã giúp tôi tránh xa các cổ phiếu nóng trong hầu hết sự nghiệp đầu tư của bản thân và từ đó đạt được lợi nhuận tương xứng với mục tiêu của mình mà không cần phải mạo hiểm làm bất kỳ một hành động anh hùng nào.

Nhưng đừng hiểu lầm, tôi không bảo bạn đừng cố gắng để trở thành phiên bản hoàn hảo nhất của chính mình hay đừng đầu tư, cũng không bảo bạn ngừng nỗ lực trở nên xuất sắc trong các lĩnh vực mà bạn thật sự đam mê.

Tất cả những gì tôi muốn truyền tải ở đây là hãy hài lòng với việc trở thành phiên bản tốt hơn của bản thân bạn, cho dù phiên bản đó trong các con mắt soi mói, trong cái tiêu chuẩn khắt khe của xã hội vẫn là chưa đủ và tầm thường. Hãy học cách chấp nhận nó và bạn sẽ sống một cuộc đời an vui, tự tại.

Kiếm được tiền lãi đủ cho các khoản đầu tư của bạn và ngủ yên giấc vào mỗi đêm, thay vì theo đuổi các lợi nhuận lớn mà các nhà đầu tư ngôi sao xung quanh bạn đang đạt được bằng cách chấp nhận các rủi ro khủng khiếp, là tất cả những gì bạn cần để có thể đáp ứng được mục tiêu về tài chính của bản thân.

Vấn để ở đây nằm ở chỗ, cái xã hội mà chúng ta đang sống vốn coi trọng các thành tích cao trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Chúng ta muốn trở thành những người đàn ông và phụ nữ phi thường, có sự nghiệp sáng giá và những đứa con thành đạt. Không dừng lại ở đó, chúng ta còn ao ước có một thân hình lý tưởng hoặc một thành quả đầu tư nào đó có thể khiến mọi người phải nín thinh cảm phục hay sự thịnh vượng về tài chính khiến chúng ta sở hữu nhiều của cải hơn người khác.

Giữa tất cả những điều này, việc hài lòng với bản thân bỗng trở thành một điều đáng xấu hổ. Không có tham vọng thì bị cho là lười biếng. Nghĩ rằng: "như vậy là đủ" cũng là một tội lỗi. Cứ như thế, hai tiếng "bình thường" không biết từ khi nào trở nên thật xấu xí và hèn mọn.

Gần đây tôi đã đọc một bài báo được viết bởi Krista O'Reilly, trong đó lặp lại chính xác những gì tôi cảm thấy trong suốt quãng đời của mình về việc làm một con người bình thường:

"Thế giới là một nơi ồn ào. Những tiếng nói hô hào, khó chịu đang liên tục bắt tôi phải hối hả, phải cải thiện, xây dựng, phấn đấu và khao khát; phải tiếp thu, cạnh tranh và nắm bắt nhiều hơn, nhiều hơn nữa. Tất cả chỉ để trở nên tốt đẹp và vĩ đại hơn. Hy sinh giấc ngủ cho năng suất. Phấn đấu không ngừng vì sự xuất sắc. Được ăn cả hoặc ngã về không. Phải để lại dấu ấn thật lớn trên thế giới. Phải làm cho cuộc sống trở nên thật ý nghĩa và giá trị.

Nhưng nếu tôi không có các thứ đó thì sao? Sẽ ra sao nếu tất cả sự phấn đấu để xuất sắc khiến tôi đau khổ, mòn mỏi và suy kiệt? Hay như bị vắt kiệt hết mọi niềm vui trong cuộc sống và biến thành một cái xác vô hồn? Chẳng lẽ như vậy là bản thân tôi chưa đủ tốt hay sao?"

Trong những năm qua, tôi đã nhiều lần đặt câu hỏi như vậy cho bản thân. Có điều gì sai với việc làm người bình thường? Và làm thế nào mà tôi cân bằng điều này với bản năng cơ bản nhất của con người là muốn được thành công? 

Trong vài năm đầu tiên khi bắt đầu làm việc tại Safal Niveshak, tôi đã làm việc cực lực chỉ để xây dựng hình ảnh của bản thân. Tôi viết các bài đăng blog và dành vô số thời giờ để xây dựng trang web và hồ sơ của mình trên các phương tiện truyền thông. Tôi cũng đã làm việc chăm chỉ để phát triển và đào sâu vào các kỹ năng đầu tư. Tôi nếm được vị ngọt của thành công, và thú thật là tôi đã thích nó. 

Nhưng cuộc sống vẫn cứ như vậy, nó vẫn tiếp tục chạy theo cái vòng xoay luẩn quẩn, buồn chán ấy. Tôi đã đạt được nhiều hơn những gì tôi từng mơ ước - cả trong sự nghiệp viết lách lẫn đầu tư của mình - nhưng đâu đó trong tôi vẫn còn cảm giác ngứa ran, một tiếng nói vô hình gào thét rằng vẫn còn nhiều điều tôi cần đạt được và rằng tôi vẫn chưa thật sự đủ tốt so với cái đám đông đang từng giờ mải mê đeo đuổi giấc mơ của họ và tiếp tục gặt hái được các thành công cao hơn trong cuộc sống. 

Theo thời gian, cảm giác này dần dần lắng xuống, và tôi lại trở nên hài lòng với bất cứ điều gì tôi đã đạt được từ trước đến giờ. Đúng là có rất nhiều điều đáng lẽ tôi đã có thể làm với sự nghiệp của mình. Viết và xuất bản sách, xuất hiện nhiều hơn trên truyền hình, phát biểu tại các sự kiện lớn, quản lý tài chính, tư vấn về danh mục đầu tư và kiếm được nhiều tiền hơn nữa khi làm những công việc như vậy. Và sau đó...? Sau đó thì sao?

Hoặc tôi có thể tận hưởng những gì tôi đang làm, sống một cuộc đời hạnh phúc và cảm thấy mãn nguyện với bản thân.

Bạn thấy đấy, tôi không có bất cứ thành kiến nào đối với những người thành đạt, những người luôn luôn đề ra những mục tiêu cao hơn và cao hơn cho chính họ và cho những người khác. Nhưng điều đó đơn giản không phải là một cuộc đua mà tôi muốn tham gia, vì những người đạt thành tích cao luôn không ngừng mong đợi, và hiếm khi, hoặc sẽ chẳng bao giờ, họ cảm thấy thỏa mãn. Đó thật không phải là một cách sống phù hợp với tôi.

Mark Manson đã viết một bài để bảo vệ sự bình thường mà tôi rất tâm đắc, trong đó ông đã kết luận:

"Bí quyết thật sự để có một tinh thần ổn định, cũng giống sức khoẻ thể chất tốt đến từ việc ăn rau quả - về bản chất là qua việc chấp nhận những điều tầm thường và nhạt nhẽo mà cuộc sống của bạn mang lại: một món salad khai vị của: "bạn khá là tẻ nhạt trong bức tranh lớn hơn về cuộc sống" và một chút bông cải luộc của "bạn sẽ tiếp tục trở nên tầm thường trong suốt quãng đời còn lại". Chúng sẽ có vị rất tệ vào lúc bạn bắt đầu. Và bạn sẽ cố gắng lảng tránh mà không ăn chúng.

Nhưng một khi bạn đã nuốt trôi những món khó ăn đó, cơ thể bạn sẽ tỉnh ngộ, bạn sẽ cảm thấy tràn trề sinh lực và thấy mình "căng đầy sức sống" hơn bao giờ hết. Sau tất cả, cái gánh nặng mà trước giờ luôn hiện hữu, luôn bắt bạn phải trở thành một cái gì đó tuyệt vời, thành sự phi thường kế tiếp nay đã được trút bỏ. Mọi sự bất an, lo âu xen lẫn cảm giác mặc cảm về bản thân tầm thường đi kèm theo đó cũng sẽ bay biến tựa thinh không. Và những gì còn lại, chính là sự thấu hiểu và chấp nhận cái tầm thường của sự tồn tại của bản thân, sẽ giải thoát và cho phép bạn hoàn thành những gì bạn mong muốn hoàn thành mà không còn chịu bất kỳ một ánh nhìn định kiến hay một kỳ vọng quá mức nào nữa.

Bạn sẽ có một cái nhìn trân trọng những trải nghiệm bình thường của cuộc sống này hơn. Bạn sẽ học cách đánh giá bản thân mình qua một thước đo mới lạ, và an nhiên: niềm vui đến từ những tình bạn giản đơn, đến từ việc tạo ra một thứ gì đó, đến từ việc giang đôi tay đối với người cần giúp đỡ hay đọc được một cuốn sách hay, hoặc đơn giản chỉ là có thể cùng cười với những người bạn yêu quý.

Nghe có vẻ tẻ nhạt phải không ? Đó là bởi vì những thứ ấy đều tầm thường. Nhưng biết đâu chúng tầm thường bởi vì một lý do nào đấy. Và bởi vì chúng mới chính là những điều thật sự quan trọng đối với cả tôi và bạn."

Lời cuối cùng tôi muốn nói, hãy biết rằng mặc dù tinh thần cầu tiến là một điều tốt, bạn có thể sẽ không bao giờ trở thành người khôn ngoan hay giỏi nhất. Bạn có thể thích viết nhưng điều đó không có nghĩa là bạn sẽ trở thành nhà văn vĩ đại. Bạn có thể làm việc cần mẫn để chọn ra cổ phiếu của mình nhưng điều đó sẽ không khiến bạn trở thành một nhà đầu tư tốt hơn tất cả những nhà đầu tư giỏi khác ngoài kia. 

Với nhiều khả năng, bạn sẽ mãi đứng ở mức bình thường trong hầu hết hoặc tất cả những thứ này hay thứ khác bạn làm. Và tin tôi đi, điều đó là hoàn toàn ổn !

Và cũng giống như tôi, bạn sẽ có một cuộc sống chậm rãi, đơn giản mà yên tĩnh. Một cuộc sống bình thường. Một cuộc sống, mà tôi nghĩ, sẽ là đủ.

Dịch: Thảo Anh - Bila_NBT
Ảnh: Ngọc Huyền - Bila_NBT